Pediatr. Endocrinol. 12/2013;4(45):45-54
DOI: 10.18544/EP-01.12.04.1467
Sieć adipokin u dziewcząt z zespołem policystycznych jajników
1Klinika Pediatrii, Endokrynologii i Diabetologii, Śląski Uniwersytet Medyczny, Katowice, Polska
2Wydział Medyczny Uniwersytetu w Lublanie, Słowenia
Słowa kluczowe: adipokiny, zespół policystycznych jajników, nastoletnie dziewczęta
Streszczenie
Pomiędzy zespołem policystycznych jajników (PCOS) a otyłością istnieje złożona zależność. Większość dziewcząt z PCOS jest otyłych lub ma nadwagę, co nie tylko powoduje nasilenie objawów klinicznych zespołu, ale również prowadzi do powstania zaburzeń metabolicznych. Trzewna tkanka tłuszczowa jest organem biologicznie aktywnym, wydzielającym wiele adipokin, które mogą w sposób znaczący wpływać na powstanie zaburzeń hormonalnych i metabolicznych w PCOS. Celem publikacji jest podsumowanie wiedzy na temat sieci adipokin oraz jej wpływu na objawy i przebieg PCOS u dojrzewających dziewcząt. Rola sieci adipokin w patogenezie oraz w powstawaniu metabolicznych zaburzeń w PCOS jest obecnie polem intensywnych badań, a wyniki wielu z nich są sprzeczne. Niektóre z adipokin, jak leptyna, adiponektyna, rezystyna, wydają się mieć bezpośrednie działanie na system rozrodczy. Leptyna bezpośrednio wpływa na uwalnianie GnRH, sekrecję gonadotropin oraz steroidogenezę jajnikową. Receptory dla adiponektyny są obecne m.in. w przysadce oraz jajniku. Stężenie visfatyny u dziewcząt z PCOS jest podwyższone i koreluje pozytywnie ze stężeniami androgenów. Odwrotną zależność obserwuje się w przypadku omentyny-1. Stężenie vaspiny jest zależne of fenotypu PCOS, natomiast stężenie apeliny, które w PCOS jest podwyższone, jest zależne od indeksu masy ciała i oporności na insulinę. W populacji dziewcząt istnieje szczególna potrzeba dalszych badań, które powinny być ukierunkowane na ujawnienie związków pomiędzy stężeniami adipokin. Ich celem jest zdobycie wiedzy na temat mechanizmów biorących udział w patogenezie PCOS i jego powikłań oraz umożliwienie opracowania nowych opcji terapeutycznych
