Endokrynol. Ped. 2018.17.1.62:9-18
DOI: 10.18544/EP-01.17.01.1687
Zaburzenia czynności tarczycy po leczeniu onkologicznym u dzieci
1Klinika Endokrynologii I Diabetologii Dziecięcej UM Lublin
2Klinika Kardiologii Dziecięcej UM Lublin
3Klinika Hematologii, Onkologii i Transplantologii Dziecięcej UM Lublin
4Zakład Radiologii Dziecięcej UM Lublin
Słowa kluczowe
leczenie onkologiczne choroby tarczycy, dzieci
Choroby nowotworowe mogą wpływać na czynność tarczycy poprzez sam rozwój procesu chorobowego, konieczność stosowania leczenia operacyjnego, cytostatycznego lub naświetlania promieniami X. Coraz dłuższy jest okres przeżycia pacjentów po leczeniu nowotworów i w części przypadków nie różni się on od średniego okresu przeżycia osób zdrowych. Cel pracy: ocena czynności tarczycy po leczeniu onkologicznym u dzieci. Pacjenci i metody. Zbadano 158 pacjentów w wieku 16–25 lat po leczeniu onkologicznym w okresie dzieciństwa. Grupę kontrolną stanowiło 66 zdrowych dzieci i młodych dorosłych. Badania prospektywne były prowadzone w okresie 4 do 19 lat od postawienia diagnozy. U pacjentów i dzieci z grupy kontrolnej wykonywano badanie fizykalne i oznaczano poziomy TSH, fT4 i fT3 ( Abbot), przeciwciała Tg Ab i TPO Ab (DAKO) i TSI (Brahms). Badanie ultrasonograficzne tarczycy wykonano przy użyciu aparatu Siemens 2000. Wyniki. Częstość występowania niedoczynności tarczycy w grupie pacjentów była statystycznie istotnie wyższa niż w grupie kontrolnej (27,2% versus 6,1%, p=0,001). Występowanie pierwotnej niedoczynności tarczycy było skorelowane z całkowita dawką antracykliny i z całkowitą dawka promieniowana X (XRT). Występowanie autoimmunizacyjnych chorób tarczycy było statystycznie istotnie wyższe u dzieci po przeszczepie szpiku (BMT). Po leczeniu onkologicznym u dzieci statystycznie istotnie częściej występowały guzy tarczycy. Rozwijały się one częściej po radioterapii i ich występowanie było skorelowane z całkowitą dawką promieniowania X. Wnioski. 1. Pierwotna i wtórna niedoczynność tarczycy występuje częściej u pacjentów leczonych onkologicznie niż u zdrowych dzieci. 2. Leczenie cystostatyczne, zwłaszcza antracyklina i naświetlania promieniami X, wpływa na rozwój pierwotnej niedoczynności tarczycy. 3. Przeszczep szpiku (BMT) ma wpływ na rozwój autoimmunizacyjnych chorób tarczycy. 4. Leczenie cytostatyczne i naświetlanie promieniami X mają udział w rozwoju potencjalnie złośliwych guzów tarczycy.
